Pritësi: Kili
Skuadrat: 16
Formati: Faza në grup, nokaut
Ndeshje: 32
Golat: 89
Fituesi: Brazili
Nënkampion: Çekosllovakia
Këpuca e Artë: Garrincha, Vava, Leonel Sanchez (Kili), Florian Albert (Hungari), Valentin Ivanov (Bashkimi Sovjetik), Drazhan Jerkoviç (Jugosllavi)
Sfondi
Pas vendimit të FIFA-s për të ndryshuar kontinentin pritës çdo katër vjet dhe kërcënimit të Amerikës së Jugut për të bojkotuar turneun nëse ai do të mbahet sërish në Evropë, Kupa e Botës u rikthye në hemisferën jugore pas 12 vitesh.
Argjentina dukej se ishte favorit për të pritur, por Kili loboi vendet anëtare të FIFA-s gjatë turneve dhe kongreseve të ndryshme dhe arriti të fitonte mbështetje dhe përfundimisht të fitonte të drejtën për të pritur Kupën e Botës.
Presidenti i Federatës Kiliane të Futbollit, Carlos Dittborn, tha “Meqë nuk kemi asgjë, do të bëjmë gjithçka”, dhe këto fjalë u bënë slogani jozyrtar i turneut. Këto fjalë rezonuan veçanërisht kur vendi u godit nga tërmeti më i fortë i regjistruar ndonjëherë (magnitudë 9.5) në vitin 1960.
Përgatitjet për turneun u komprometuan seriozisht dhe numri i qyteteve pritëse u reduktua nga tetë në tre.
Kur turneu më në fund filloi, të katër gjigantët e Amerikës së Jugut filluan me një fitore. Emrat e mëdhenj evropianë shtuan ngadalë pikët e tyre pas barazimeve dhe fitoreve me gola të ulëta. Diferenca e golave u fut si faktori vendimtar për kualifikim, duke hequr kështu përsëritjet në rast barazimi.
Loja në fushë përfshinte dhe përleshje fizike dhe jo vetëm futboll. Paraqitja më e keqe ishte në ndeshjen e fazës së grupeve mes Kilit dhe Italisë, kur të gjithë lojtarët shkëmbyen goditje dhe grushta. Ndeshja u quajt “Beteja e Santiagos”, dhe skuadra italiane u shoqërua nga policia.
Skuadra vendase i tejkaloi pritshmëritë duke fituar dy nga tre ndeshjet në grup, duke mundur kampionin evropian BRSS dhe kaloi në gjysmëfinale ku u mund nga kampionët në fuqi dhe favoritët Brazili.
Në gjysmëfinalen e dytë, Çekosllovakia mundi Jugosllavinë para një tifozerie të vogël.
Në finale, Brazili pësoi një gol të hershëm, por përfundimisht gjeti rrugën drejt titullit të dytë radhazi të Kupës së Botës.
Garrincha mori përgjegjësinë e drejtimit të sulmit të Brazilit, pasi Pele u lëndua në ndeshjen në grup kundër Çekosllovakisë.
Pozitivja
Pas një tërmeti shkatërrues në vitin 1960, vendi pritës kishte shumë për të brohoritur pasi ata arritën ta organizonin me sukses turneun dhe të përfundonin të tretët madje.
Disa lojtarë ndanë “Këpucën e Artë”.
Negativja
Pas Kupës së Botës 1958, Pele u konsiderua gjerësisht si lojtari më i mirë në botë dhe ishte në qendër të vëmendjes katër vjet më vonë. Megjithatë, një dëmtim në fazën e grupeve e pengoi atë të marrë pjesë në pjesën tjetër të turneut.
Futja e diferencës së golave si faktor vendimtar në kualifikimin në çerekfinale solli taktika mbrojtëse dhe lojëra me rezultat të ulët. Numri mesatar i golave të shënuar për turne ra në 2.78, numri më i ulët ndonjëherë.
Përleshjet shkatërruan lojërat dhe përdorimi i policisë për të mbrojtur lojtarët u bë i nevojshëm. /sarandacity.al/