Ikja e një miti grek: a ishte Mikis Theodorakis dhe një komunist?

Kompozitori Mikis Theodorakis, muzika krijuese e të cilit për filmin grek “Zorba” ndihmoi në ushqimin e imazhit me diell dhe të shkujdesur të vendit të tij për miliona turistë, vdiq të enjten në moshën 96-vjeçare.

Lajmi për vdekjen e tij bëri jehonë në të gjithë kombin grek, ndërsa parlamenti mbajti një minutë heshtje.

Një ish-anëtar i lëvizjes së rezistencës dhe një kundërshtar i ashpër i Diktaturës së Kolonelëve, Mikis Theodorakis është kompozitori më i famshëm grek i cili mori nam nëbotë me muzikën e filmit “Zorba”, prej të cilit më pas shpiku vallëzimin Sirtaki që ende luhet dhe kërcehet në klube turistike.

“Sot kemi humbur një pjesë të shpirtit grek,” tha ministrja e Kulturës Lina Mendoni. Në Greqi është shpallur një periudhë zie tre-ditore.

“Mikis Theodorakis tani po shkon në përjetësi. Zëri i tij ka rënë në heshtje dhe kështu i gjithë helenizmi është heshtur,” tha kryeministri Kirakos Mitsotakis.

I lindur në ishullin Chios të Egjeut, një burrë i gjatë me një pamje të zymtë dhe flokë të valëzuar, muzika e tij ngjalli një vizion progresiv, demokratik të komunizmit dhe botës.

Por luftrat e tij politike, përfshirë burgosjen dhe torturat për pikëpamjet e majta, pasqyruan anën tjetër të Greqisë që vizitorët rrallë e shihnin.

Ai kompozoi muzikën e filmit të vitit 1964 “Greek Zorba”, një hit ndërkombëtar në të cilin Anthony Quinn luan një endacak të bukur që kërcen zbathur në një plazh të Kretës.

Ai është i njohur edhe për albumin “Romiosini”, një seri këngësh të gjalla për identitetin dhe rezistencën. “Puna e tij ishte një konflikt i vazhdueshëm me padrejtësinë dhe disfatizmin, një luftë dhe rezistencë e re,” tha Partia Komuniste Greke KKE.

Meloditë e tij ishin shumë të njohura dhe u bënë himne të së majtës. Përkundrazi, e djathta nuk i miratonte dhe ato shpesh ndaloheshin.

I akuzuar për simpati ndaj guerilëve në luftën midis krahut të djathtë dhe forcave të majta në luftën civile të pas Luftës së Dytë Botërore, ai u arrestua dhe u torturua në korrik 1947.

Nën juntën ushtarake, Diktaturën e Kolonelëve, e cila sundoi Greqinë nga viti 1967 deri në 1974, ai u burgos dhe u torturua përsëri.

Më vonë u zgjodh dy herë në parlament për parti krejtësisht të ndryshme. “Unë nuk jam komunist, socialdemokrat apo asgjë. Unë jam një njeri i lirë,” tha ai për Reuters në një intervistë. /sarandacity.al/