Lufta në Ukrainë, e cila po shpaloset para syve tanë, mund të jetë ngjarja që do të shkaktojë ndryshimet më të mëdha në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe konfrontimi më i rrezikshëm që bota ka parë që nga kriza e raketave kubane.
Kjo pikëpamje u shpreh nga analisti dhe kolumnisti i shquar politik amerikan Thomas Friedman në artikullin e tij në gazetën amerikane The New York Times, në të cilin ai parashikon rezultatet e luftës ruse kundër Ukrainës, si dhe skenarët e mundshëm për përfundimin e saj.
Friedman beson se ekzistojnë tre skenarë të mundshëm për përfundimin e luftës. Disa prej tyre janë një “katastrofë e plotë”, dhe disa nënkuptojnë një kompromis që ai e cilësoi si “të pistë”.
Këta janë skenarët:
Skenari 1: Një fatkeqësi e plotë
Ajo që po ndodh tani, thotë Friedman, tregon se presidenti rus Vladimir Putin është i gatshëm të vrasë sa më shumë njerëz dhe të shkatërrojë sa më shumë infrastrukturën e Ukrainës, në mënyrë që të shkatërrojë pavarësinë, lirinë dhe kulturën e atij vendi dhe të largojë udhëheqjen e tij.
Nëse Vladimir Putin nuk e ndryshon sjelljen e tij ose Perëndimi nuk është në gjendje ta pengojë atë, ky skenar, i cili tani po shpaloset, mund të çojë në kryerjen e krimeve të luftës në një shkallë që Evropa nuk e ka parë që nga nazistët. Ai theksoi se këto krime do ta bëjnë Putinin, ndihmësit e tij dhe Rusinë një shtet të urryer në mbarë botën.
Friedman beson se çdo ditë që Putini vazhdon të refuzojë të ndalojë operacionet e tij ushtarake në Ukrainë, bota po i afrohet, siç tha ai, dyerve të ferrit.
Sipas Friedman, ndërhyrja mund të ndezë një luftë të paparë në të cilën armët bërthamore përdoren në zemër të Evropës. Nga ana tjetër, lejimi i presidentit rus që ta kthejë Kievin në gërmadha dhe të vrasë mijëra civilë, siç ndodhi në Aleppo dhe Grozny, do t’i lejojë atij të krijojë një Afganistan tjetër në Evropë, duke çuar në përhapjen e kaosit dhe një fluks refugjatësh.
Artikulli thekson se qëllimet e luftës së presidentit rus nuk kufizohen vetëm në parandalimin e anëtarësimit të Ukrainës në Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO), por se oreksi i tij është shumë më i lartë se kaq. Putin kërkon të krijojë një “botë ruse” në të cilën ukrainasit dhe rusët janë “një popull”. Misioni i tij është të “ribashkojë të gjithë ata që flasin rusisht në vende të ndryshme që dikur i përkisnin Rusisë cariste”.
Nëse Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre përpiqen të qëndrojnë në rrugën e Putinit ose ta poshtërojnë atë në mënyrën që bënë me Rusinë në fund të Luftës së Ftohtë, presidenti rus ka thënë se është i gatshëm të përgjigjet, arsyeton Friedman. Presidenti rus kohët e fundit paralajmëroi, përpara se të vinte forcat e tij bërthamore në gatishmëri të lartë, se kushdo që përpiqej t’i dilte para në rrugën e tij duhet të përgatitej të përballej me “pasojat që nuk i ka parë kurrë më parë”.
Në këtë drejtim, autori tërhoqi vëmendjen ndaj raporteve që vënë në pikëpyetje mendjen e Putinit dhe të gjitha tregojnë për një skenar të frikshëm.
Skenari i dytë: Kompromis i “ndyrë”
Ekziston një skenar tjetër që mund të çojë në fundin e luftës, sipas Thomas Friedman, dhe ai është që ushtria dhe populli ukrainas do të jenë në gjendje t’i rezistojnë mjaft gjatë sulmit rus dhe se sanksionet ekonomike do të jenë në gjendje të shkaktojnë dëme serioze për ekonominë ruse, për të detyruar të dyja palët në luftë të përpiqen të arrijnë një “kompromis të ndyrë”, thotë autori.
Ai pret që zgjidhja të përfshijë një armëpushim dhe tërheqjen e forcave ruse në këmbim të tërheqjes zyrtare të Ukrainës nga enklavat lindore tani nën kontrollin rus, me premtimin e qartë zyrtar të Kievit për të mos u anëtarësuar në NATO.
Në të njëjtën kohë, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj do të bien dakord të heqin të gjitha sanksionet ekonomike të vendosura së fundmi ndaj Rusisë.
Friedman beson se ky skenar nuk ka gjasa të ndodhë për shkak të disa faktorëve, ndër të tjera: Putini duhet të pranojë në fakt se ai është i paaftë të realizojë vizionin e tij për ribashkimin e Ukrainës me Rusinë, pavarësisht çmimit të lartë që pagoi për sa i përket ekonomisë dhe gjakut të ushtarëve rusë të rënë në luftë.
Skenari i tretë: Shpëtimi
Skenari i tretë dhe i fundit, për të cilin Friedman thotë se është rezultati më pak i mundshëm, por më i mirë, është që populli rus të ngrihet me guxim në mbrojtje të lirisë së tij, siç bëri populli ukrainas, dhe të shpëtojë rajonin nga lufta duke rrëzuar Putinin.
Shumë rusë janë të shqetësuar se nuk do të kenë një të ardhme të ndritur për sa kohë që Putin është udhëheqësi i vendit të tyre. Një provë u dha: mijëra dolën në rrugë për të protestuar kundër luftës së tij të çmendur kundër Ukrainës, pavarësisht se rrezikonin sigurinë e tyre. /sarandacity.al/
